NLP Nedir, Uygulama Alanları Nelerdir, Kimlere Uygulanır
Melike Nur KART Afyonkarahisar Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hemşirelik 2
Giriş
‘’ NLP, Dilbilimci Richard Bandler ve Matematikçi John Grinder tarafından 1970’li yıllarda; düşünülmeden ve otomatik olarak gerçekleştirilen algılama, düşünme ve davranış süreçlerini, bilinçli hale getirmek için yapılan araştırmalar sonucu Amerika’da geliştirilen bir davranış akımıdır.’’
NLP Nedir
NLP, tesadüfi olayların ardındaki dinamiği uygulayan ve inceleyen bilim dalıdır, bir düşünce sistemidir.
Ülkemizde Sinir Dili Programlaması olarak adlandırılır. Zihni kontrol altına alma yöntemi olarak bilinen, problemlerin üstesinden gelebilecek bir uygulama olarak görülmektedir. Kişisel beceri ve yeteneklerin ortaya çıkarılması ve pekiştirilmesinde kullanılan NLP, algılama, duygu, düşünme ve davranış süreçlerini bilinçli hale getiren, yapıcı şekilde geliştirmede kullanılan bir dizi yöntem içerir. Bu yöntemlerin bazı teknikleri vardır.
NLP Yöntem Teknikleri
Sibernetik
Psikoloji
Filoloji
Nöroloji gibi bilimlerin ışığında geliştirilmiştir. Bu teknikler; eğitim, sağlık, aile, yönetim, satış ve spor bilimlerinde de başarılı şekilde kullanılmaktadır.
NLP’ nin açılımı nedir
NLP (Neuro Linguistic Programming), içerdiği kelimelerinin birinci harflerinden meydana gelmiştir. Bu üç kelimeyi şu şekilde tanımlandırabiliriz.
Neuro (Nöro – Sinir): Beyin ve duyumuzu ifade eder. Duyularımız sinir sistemimizin temelini oluşturur. Neuro ile insanların duyularını oluşturan görme, hissetme, işitme, koklama ve tatma duyuları ve bu duyuların yönetildiği sinir sistemi ve beyin ifade edilir. Yaşadıklarımızı 5 duyu aracılığıyla algılar, işler ve beynimizin içine yerleştirirken yeniden anlamlandırırız. Yaşanılan evren her bir insan tarafından farklı anlam ve biçimlerde temsil edilir. Her türlü deneyim farklı bir şekilde temsil edilir.
Linguistik – Dil: Linguistic ile yaşam tecrübelerinin dil aracılığı ile kodlanması, dilin deneyim kazanma ve değişim süreçlerindeki etkisi ifade edilir. Söz konusu dil ile sadece konuşma dili değil, aynı zamanda düşüncelerin ifade edildiği her şeydir. Bir düşünce zihinde canlandırabilir fakat dil olmadan ifade edilemez. Linguistic, dilin çevre ile olan iletişimini ve etkinliğini düzenler. Linguistic kendimiz ve başkalarıyla iletişim kurma biçimidir.
Programming – Programlama: Programming ile yapılması istenilen ve planlanan değişiklikleri elde etmek için düşünce, duygu ve davranışlar üzerinde, bilinçli veya bilinçdışı akıl yardımıyla yapılan yeniden düzenleme ifade edilmektedir. İnsan beyni tıpkı bir bilgisayar gibi programlarla çalışır. Değişiklik yapılması istenilen duygu, inanç veya davranışlar için insan beynindeki düşünceler programlanmak zorundadır.
NLP Uygulama Alanları Nelerdir
NLP’ nin dayandığı 4 temel uygulama ilkesi vardır:
- Ne istediğini bilmek
- Hemen harekete geçmek
- Hedefe yaklaşıp yaklaşmadığımızı anlayıp sonuçları değerlendirmek
- Hedefe ulaşıncaya kadar davranışı değiştirebilmek (hedefler için esnekliğe sahip olmak)
NLP sisteminin uygulandığı alanlar şu şekildedir:
Eğitim ve öğretim: Sınav kaygısı ve öğrenim engellerinden kurtulma, öğrenmeyi ve öğretmeyi kolaylaştırma, stresi yönetebilme, özsaygı ve özgüveni geliştirme, hızlı öğrenme, yeni dil öğrenme gibi.
Sağlıklı Yaşam ve Spor: Hedef ve motivasyon oluşturma, konsantrasyonu artırma, beslenme alışkanlıklarını düzenleme ve değiştirme, sigara, alkol tarzı bağımlılıklardan kurtulma gibi.
İş hayatı: Hedef ve başarı stratejileri oluşturma, stres ve kaygı duygularını iyileştirme, liderlik becerilerini arttırma, satış, pazarlama ve ikna stratejileri oluşturma, güçlü iletişim sağlama gibi.
Kişisel gelişim: Davranış ve alışkanlıkların değişimi, yeni davranışların kazanılması, öfke, duygu ve heyecan kontrolü, karar verme ve iletişim becerilerinin geliştirilmesi, motivasyon gibi.
Psikoterapi: Sosyal korkular, panik atak, stres ve öfke kontrolü, beslenme bozuklukları, cinsel sorunlar ve kaygı bozuklukları, davranış değiştirme, depresyon ile mücadele, sigara, alkol, kumar türü bağımlılıkların giderilmesi gibi.
Bunların dışında NLP Siyaset, Hamilelik ve Çocuk Yetiştirme, Yaratıcılık ve Sanat, Koçluk uygulamalarında da kullanılmaktadır.
Sonuç Olarak NLP
Bir yöntemdir; NLP kendimizin ve başkalarının dünyayı nasıl algıladığını açıklar.
Davranış biçimidir; insanları etkileyen iletişim biçimleri ve nelerin öğrenmeye değer olduğu konularda ustalaşmayı amaçlar.
Teknolojidir; istenen sonuçları gerçekleştirecek düşünceleri ve teknikleri sunar.
Bilimdir; NLP’yi oluşturan birçok çalışma, uzun süren araştırmalar sonucunda ortaya konmuştur.
Sanattır; mükemmeli yakalamış, konusunda dahi insanların o sonuçlara nasıl vardığını modelleyen ustalık işidir.
‘’başarısızlık, daha zekice başlama fırsatından başka bir şey değildir.’’
Henry Ford
Kaynakça
Kondu, C. (2018). NLP İLE BAŞARI. İstanbul: Ares Yayınları.
SARIKAYA, U. K. (2020, kasım 1). NLP nedir. Ankara: Erdem psikiyatri. Erdem Psikiyatri web sitesi. adresinden alındı
Kapak fotoğrafı : Dehilster, CC BY-SA 4.0 , via Wikimedia Commons
