İLAÇ - NEW TECH
Doğal ürünler ve bunların yapısal analogları özellikle kanser ve enfeksiyöz hastalıklar için farmakoloji bilimine tarihsel olarak katkıda bulunmuşlardır. Öte yandan doğal ürünlerin keşfinin izolasyon, optimizasyon ve görüntüleme yönünden çeşitli kısıtlamalara maruz kalması yeni tekniklerin geliştirilmesini gerekli kılmıştır. Son yıllarda çeşitli teknolojik gelişmelerin ışığında geliştirilen analitik programlar, gen madenciliği ve mühendislik stratejileri, mikrobiyal kültür gelişimleri bu alanda yeni fırsatlar sunmaktadır.
Biyoinformatik yaklaşımlar hem farmakolojik endüstri içerisinde hem de akademik camiada translasyonel ilaçların keşfini daha önemli hale getirmiştir. İlaç keşfinin tüm aşamalarında üretilen büyük verinin bilgisayarla işlenmesi en büyük darboğazın ne olduğuna işaret etmektedir. Biyoinformatik kaynakların ve yöntemlerin geliştirildiği alanlar genelde büyük veri tabanlarından beslenip biyoinformatik algoritmalarla işlenmektedir. Oluşturulan büyük veritabanı sayesinde hedef ilaçlar veya biyomarkerlar keşfedilebilir. Üstelik piyasaya yeni çıkacak ilaçların endikasyonlarına göre alması gereken lisanslar oluşturulan veritabanı sayesinde değerlendirmeye tabi tutulabilir.
Tabipim projesi ilaç gelişimlerine ışık tutacak faz çalışmalarını, ruhsatlandırma ve market erişim araştırmalarını tek çatı altında toplayarak bünyesindeki Sağlık Çalışanları, Kilit Fikir Liderleri ve Uzman Mühendisler sayesinde farmakolojik teknolojilerin entegrasyonunda öncü rol oynayacaktır. İlaçların keşfinde kullanılan biyoinformatik veritabanları herkesin kullanımına açık hale getirilerek bilimin iç ve dış paydaşlar arasında trafiği sağlanmalıdır. Yeterli yatırımcının doğru zamanda doğru ilacın keşfine fon sağlaması ilaç geliştirmenin en önemli fazlarında bir kurtarıcı rol üstleneceği unutulmayacağı üzere Tabipim platformu bu eksende birçok paydaşı yanyana getirmeyi amaçlamaktadır.
Natural products and their structural analogs have historically contributed to the science of pharmacology, especially for cancer and infectious diseases. On the other hand, the discovery of natural products is subject to various limitations in terms of isolation, optimization. Analytical programs, gene mining and engineering strategies, microbial culture developments developed in the light of various technological developments in recent years offer new opportunities in this field (Atanasov et al., 2021).
Bioinformatics approaches have discovered translational drugs more important both within the pharmacological industry and in the academic community. Computer processing of big data generated at all stages of drug discovery points is the biggest bottleneck. Areas, where bioinformatics resources and methods are developed, are generally fed from large databases, and processed with bioinformatics algorithms. Thanks to the large database created, target drugs or biomarkers can be discovered. Moreover, the licenses that are required to be acquired according to the indications of new drugs to be introduced to the market can be evaluated thanks to the database created (Wooller et al., 2017).
The physician project will play a leading role in the integration of pharmacological technologies by gathering phase studies, licensing, and market access researches that will shed light on drug developments, under one roof, thanks to its healthcare professionals, key opinion leaders, and engineers. Bioinformatics databases used in the discovery of drugs should be made available to everyone, and traffic of science between internal and external stakeholders should be ensured. It should be noted that sufficient investments fund the discovery of the right drug at the right time will play a rescuer role in the most important phases of drug development (Robertson et al., 2014). Our Tabipim platform aims to bring many stakeholders, artificial intelligence-based image processing systems with pharmacologists and chemical engineers together to provide new drug discoveries.
